5x vreemd naaigerei van de kringloop: dit kun je ermee
Het is altijd een gok wat je aantreft, maar op de hobbyafdeling van de kringloop ligt vaak vreemd, verouderd of zelfs antiek naaigerei. Meer dan een paar cent kost dat vaak niet, dus vaak neem ik ’t mee. Vooral uit nieuwsgierigheid. In deze blog lees je over 5 van die gekke gebruiksvoorwerpen die je bijna altijd bij de kringloopwinkel tegenkomt én wat je ermee kunt doen. Want nutteloos… dat zijn deze tools zéker niet.
Inhoudsopgave
Het raderwieltje
Een object dat eigenlijk altijd wel uit een antieke naaidoos tevoorschijn komt. Een raderwieltje heeft een houten handvat. Daar aan vast zit een metalen opzetstuk waaraan een wieltje is bevestigd. Het wieltje heeft kleine botte tandjes. Hoe de heck gebruik je zoiets tijdens het naaien?
Raderwieltjes werden (en worden) gebruikt voor het overtrekken van naaipatronen op een ander vel papier of direct op stof.
Zo gebruik je een raderwieltje:
Benodigdheden:
- Vel met een naaipatroon
- Leeg vel papier
- Raderwieltje
- Pen of potlood (optioneel)
Stappen:
- Je legt een leeg vel met een naaipatroon op een ander, leeg, vel papier.
- Houd het vel met het naaipatroon en het lege vel papier stevig op elkaar.
- Nu trek je met het raderwieltje het naaipatroon over. Met de kleine botte tandjes aan het raderwieltje, maak je kleine puntjes in beide lagen papier.
- Haal het bovenste vel papier weg. De omtrek van het patroondeel blijft heel lichtjes op je onderste vel papier staan
- Het patroondeel is nu gedupliceerd op het andere vel papier en kan worden uitgeknipt.
Het voordeel hiervan is dat het bovenste vel papier met het naaipatroon zo goed als intact en bruikbaar blijft, in tegenstelling tot wanneer je het patroondeel met een schaar zou uitknippen. Dat kan ook, maar is minder praktisch wanneer er meerdere patroondelen door elkaar op het papier geprint zijn.
Carbonpapier
Waar een raderwieltje te vinden is, ligt vaak ook een vergeten restje carbonpapier te verstoffen. Als je het één tegenkomt, dan is het het waard om even te zoeken naar het ander, want het is een krachtig duo tijdens die uurtjes naaien waar het allemaal net even wat sneller mag gaan.
Dit kun je met carbonpapier
Carbonpapier, ook wel kopieerpapier of transferpapier genoemd, is een vel papier met aan één kant een laagje gekleurde was. Door het uitoefenen van druk, kun je afdrukken maken van teksten of afbeeldingen op een andere ondergrond. Ideaal tijdens het naaien, wanneer je een naaipatroon direct op je stof wilt overnemen. Carbonpapier gebruik je idealiter met een raderwieltje (zie hierboven).
Zo gebruik je carbonpapier
Leg het vel carbonpapier neer en plaats daarop je stof. Vervolgens leg je je patroondeel erop, welke je overtrekt met het raderwieltje. Er ontstaat dan een lichte afdruk van het patroondeel op je stof. Deze manier van werken scheelt een hoop tijd wanneer je nauwkeurig een patroondeel wilt overnemen. Het kopieerpapier kun je meerdere keren gebruiken.
Kaartjes met maaswol
Maaswol, ook wel stopgaren genoemd, is het geheime wapen van iedereen die geen afscheid wil nemen van die fijne, oude gebreide truien, sokken en kousen. In Oma’s tijd was kleding repareren een stuk normaler dan in het fast fashion tijdperk van nu. Daarom vind je in de hobbyhoek van de kringloopwinkel regelmatig stapels schattige papieren kaartjes met kleurrijk maaswol terug.
Te dik om te verwerken met een naaimachine, maar net te dun om traditioneel borduurgaren te zijn. Wat kun je met maaswol?
Dit kun je met maaswol
Maaswol gebruik je vaak met een wat dikkere, stompe naald met een breed oog. Die naald noem je een maasnaald. Met een over-en-onder techniek kun je een gat of een rafelige rand bedekken. Zo ontstaat er een nieuwe, stevige laag stof die de beschadigde plek bedekt.
Door de kleur van het garen te matchen met het kledingstuk, kun je zorgen dat de reparatie bijna onzichtbaar is. Door juist te kiezen voor een opvallende kleur krijg je een speelser effect dat ‘visible mending’ wordt genoemd. Wat toffe voorbeeldjes hiervan zie je in mijn blog ‘Een broek repareren met de hand: 3 manieren (beginner-friendly)’.
Andere toepassingen
Spot je kaartjes naaigaren in de kringloop, dan kun je ze ook meenemen om te gebruiken om mee te borduren, om knopen mee aan te zetten en voor allerlei andere toepassingen waar gekleurd draad voor nodig is. Shashiko bijvoorbeeld, een Japanse handwerktechniek die een combinatie is van borduren en (zichtbaar) kleding repareren.
Stopeieren of stoppaddestoelen
Nog eentje uit de tijd van Oma’s oma’s! Deze tool gemaakt van hout vind je vaak in de vorm van een ei of een paddestoel. Je zou niet denken dat dit object iets met naaien te maken heeft, maar dat doet het zeker wel.
Het gebruik ervan heeft alles te maken met het vorige punt, namelijk het repareren van kleding. Tijdens het repareren met maasgaren en een maasnaald, is het fijn om een harde ondergrond te hebben die je in je hand kunt houden. Deze stopeieren of stoppaddestoelen hebben daar de perfecte vorm voor.
Zo gebruik je een stopei of stoppaddestoel
Span je stof over het bovenste platte oppervlak en houd hem vast aan het handvast.
Een knoopnaald
Om je heel eerlijk te vertellen dacht ik voor het schrijven van deze blog dat dit tooltje een omkeernaald is. Die kun je gebruiken voor het het binnenstebuiten keren van genaaide tunnels, zoals voor scrunchies. Op zoek naar wat meer informatie hierover, kwam ik erachter dat de ‘officiële’ naam een Smyrna knoop- of haaknaald is, ook wel smyrnanaald genoemd. Poe, zo leer ik ook nog eens iets!
Een Smyrna knoop- of haaknaald lijkt wel een beetje op een normale haaknaald, maar dan met een houten handvat. De smyrnanaald herken je aan het extra stukje beweegbare metaal, vlak naast de haak aan de bovenkant. Maar waar is dit ding voor bedoeld?
Smyrnanaalden worden (blijkbaar, haha) gebruikt bij het knopen van bijvoorbeeld kussenslopen, wandkleden en tapijten. Hiervoor gebruik je korte stukjes wol, die met behulp van de naald aan een canvas stramien geknoopt worden. Dit soort projecten lijken mij ideaal voor het wegwerken van restjes kringloopwol.
Niet echt naaigerei dus, maar wel bedoeld voor een toffe craft die het me waard lijkt om eens uit te proberen. Google maar eens op ‘latch hooking’, de Engelse term, of zoek het op op Pinterest, dan vind je een paar inspirerende projecten. En die speciale haken die je hiervoor nodig hebt, die liggen gewoon voor het oprapen bij de kringloop. Nice!
SCHRIJF JE IN VOOR MIJN NIEUWSBRIEF OVER DUURZAAM NAAIEN
En ontvang als bedankje deze patroonplanner als printable in je inbox.
Conclusie: als je ooit bijzonder (antiek) naaigerei tegenkomt, gooi het dan in je winkelmand en haak, naai en repareer je weg naar een heerlijke rabbit hole van nieuwe creatieve ideeën. En wie weet, misschien ontdek je, net als ik, wat nieuwe toepassingen voor de spullen die je op de kop tikt 😉
Deze blog krijgt vast en zeker een deel II. Welke bijzondere fournituren heb jij tijdens het kringloopwinkelen uitgegraven? Laten we hieronder verder kletsen!
Cheers,
Verder lezen…
Misschien vind je dit ook interessant
Beginnen met naaien? Deze 8 tools heb je nodig (blogserie deel I)
Je wilt beginnen met naaien maar je weet niet waar je moet beginnen. Al die blogs, stoffenwinkels, tips, forums, naaipatronen, tutorials, video’s… het is nogal overweldigend, of niet? Daarnaast zijn er online heel veel tips te vinden voor gevorderden, maar voor absolute beginners klinken er krekels. Zo jammer, want naaien en werken met naald en draad is een fantastische vaardigheid waarvan ik zeker weet dat de wereld er een stukje beter van zou worden, als meer mensen het zouden doen.
Met deze blogserie hoop ik de drempel iets voor je te kunnen verlagen. In de komende vijf blogs geef ik je tips en handvatten om een vliegende start te maken achter de naaimachine. Ja, ook jij die nog nooit met 1 vinger een naaimachine hebt aangeraakt 🙂 Jij kan het ook!
💡 Tip: bookmark deze blogreeks zodat je hem altijd terug kunt vinden.
Mijn Beginnen met naaien blogserie
Deel I – Beginnen met naaien? – deze 8 tools heb je nodig
Deel II – Beginnen met naaien? – zó werken de knoppen op je naaimachine
Deel III – Beginnen met naaien? – dit kun je oefenen
Inhoudsopgave
- Een naaimachine
→ Waar vind je een naaimachine?
→ Laag budget (0-40 euro)
→ Gemiddeld budget (40-150 euro)
→ Hoog budget (150+ euro) - De stoffen
- De overige tools
→ Stofkrijtje
→ Spelden
→ Machinenaalden
→ Een liniaal
→ Een stofschaar
→ Naaigaren
We gaan beginnen met de absolute bottom-line: wat is nou het allerminst dat je nodig hebt wanneer je wil beginnen met naaien?
#1
Een naaimachine
Een beetje een inkoppertje is het wel natuurlijk: de naaimachine. Naaien kun je ook met de hand doen, gewoon met naald en draad, maar in deze blogreeks doe ik de aanname dat je wilt leren naaien met een naaimachine.
Waarom je een naaimachine zou gebruiken en niet met de hand zou werken? Dat is niets meer dan een kwestie van snelheid en is voor iedereen een persoonlijke voorkeur.
Waar vind je een naaimachine?
Er zijn verschillende manieren om aan een naaimachine te komen. Belangrijk is om te overwegen welk budget je hiervoor beschikbaar hebt. Nieuw zijn ze namelijk te koop in een zeer breed spectrum aan budgetten: van 120 euro voor een absolute basic, tot ruim in de duizenden euro’s voor computergestuurde naaimachine’s met touchscreens en meer steken en functies dan je ooit nodig zult hebben. Ook voor een laag budget zijn er meer dan genoeg opties.
👉 Laag budget (0-40 euro)
Heb je een laag budget? Geen enkel probleem. Wat ik het eerst zou doen, is eens rondvragen in je omgeving of er iemand is met een naaimachine die ongebruikt op de plank staat. Het zal je verbazen hoeveel mensen er één hebben zonder hem te gebruiken. Op Facebook of op Instagram bijvoorbeeld. Zo’n machine kun je vaak gratis of voor een paar tientjes overnemen. Het mooie hiervan is dat je vaak nog kunt achterhalen wat de voorgeschiedenis van de machine is. Hoe oud is hij? Hoeveel is hij gebruikt? Wanneer heeft hij voor het laatst een onderhoudsbeurt gehad? Ik naai zelf al jaren op de oude naaimachine’s van mijn oma en dat bevalt me nog steeds uitstekend.
Lukt dat niet? Dan kan ik je aanbevelen eens bij de kringloopwinkel te gaan kijken. Ik kom daar regelmatig en zie daar vaak leuke machine’s voor een klein prijsje. Controleer wel altijd even of de machine gecheckt is door een medewerker en of de voeding en het voetpedaal erbij zitten.
Heb je een tweedehands naaimachine gescoord? Wanneer je het typenummer dat op de machine staat intypt op Google, vind je hoogstwaarschijnlijk de handleiding dat erbij hoort.
👉 Gemiddeld budget (40-150 euro)
Met een laag budget kom je al heel ver als beginnend naai(st)er, met een gemiddeld budget kun je net wat meer. Een oude machine een onderhoudsbeurt geven bijvoorbeeld. Afhankelijk van de staat van je tweedehands machine moet je daarbij denken aan een investering van zo’n 40-70 euro. Bij een servicebeurt wordt de machine van boven tot onder gecontroleerd en weer in topconditie gebracht. Dit verlengt de levensduur van je machine aanzienlijk en kan ik van harte aanbevelen. Mijn naaimachine uit de jaren ’70 loopt altijd weer als een zonnetje wanneer ik hem opgehaald heb.
Toch liever een nieuwe machine kopen om op te leren naaien?
Met dit budget is dat mogelijk. Er zijn Singer naaimachine’s die beginnen bij 120 euro. De functies die daarop zitten zijn absoluut voldoende voor een beginner en volstaan voor een gevorderde naai(st)er ook prima. Opnieuw ter vergelijking: mijn Oma’s oude naaimachine heeft 6 verschillende steken waarvan ik er maar 2 regelmatig gebruik. 80% van de projecten kan ik hier prima mee naaien. De dingen die ik niet kan naaien met mijn machine, zoals bijvoorbeeld knoopsgaten, doe ik gewoon met de hand.
👉 Hoog budget (150+ euro)
Heb je wat meer geld om uit te geven aan een (al dan niet nieuwe) naaimachine? Dan ligt de wereld als beginner aan je voeten.
Maar… loop niet te hard van stapel. Als je net gaat beginnen met naaien heb je echt geen touchscreen, USB input of 300+ steken nodig. Ik zou je op het hart willen drukken eerst een naar een tweedehands machine te kijken om te zien of je deze hobby wat voor je is. En om een feel te krijgen voor het gebruiken ervan. Je kunt altijd nog opschalen, bijvoorbeeld met losse accessoires of met een nieuwe machine, wanneer jij dat nodig denkt te hebben. Wanneer het zo ver is, kun je je laten adviseren bij een naaimachinewinkel zoals Schuring Naaimachines in Enschede.
#2
De stoffen
Ah, ja… de stoffen. Loop jij ook al kwijlend en met jeukende vingers door de plaatselijke stoffenzaak, als een kind in een snoepwinkel? Maar wacht even, voordat je je hele bankpas leegkoopt. Als beginner ga je voorlopig voldoende hebben aan een paar proeflapjes om mee te leren naaien. Je hebt nog geen meters en meters katoen in 16 verschillende kleuren nodig om deze vaardigheid te leren, hoe verleidelijk het misschien ook is.
Hou het voorlopig liever minimalistisch. Mocht je straks toch het naaien er voor eens en voor altijd bij neer leggen omdat je het niet zo leuk vindt als verwacht, dan blijf je in ieder geval niet zitten met bakken vol stof die je nooit zult gebruiken.
Nog veel beter zelfs, is om een kringloopwinkel op te zoeken voor stoffen om wat testjes mee te doen. In mijn ervaring vind je bij kringloopwinkels altijd wel een hobbyhoekje, waar ook vaak super leuke stoffen liggen. Zo niet, kijk dan eens of je er oude kussenhoezen of gordijnen kunt vinden. Je hebt zo voor heel weinig geld flink wat materiaal om mee te oefenen – heel economisch verantwoord dus. En duurzaam. Want: het duurzaamste materiaal dat er is, is het materiaal dat al bestaat.
Ook blijft zo je impact op onze mooie planeet laag. Hetzelfde geldt natuurlijk voor het kopen van een nieuwe naaimachine.
#3
Overige tools
Naast een naaimachine en een paar stofjes zijn er ook wat minder obvious dingen om in de buurt te houden als je net begint met leren naaien:
- Een stofkrijtje
Om je stof mee te kunnen markeren - Speldjes
Om je stoffen tijdelijk mee aan elkaar te spelden, voordat je een steek gaat naaien - Naaimachine naalden, bijvoorbeeld van het merk Schmetz
Voor het naaien van in verschillende dikten. Gebruik ‘universal’ naalden voor gewoven stoffen zonder stretch. Gebruik ‘jersey’ stoffen voor gebreide stoffen met stretch. - Een liniaal
Om de juiste afmetingen mee te bepalen - Een stofschaar
Om je stoffen mee te knippen. Stofscharen worden snel bot, dus zorg ervoor dat je ze voor niets anders gebruikt dan het knippen van stof. - Naaigaren, bijvoorbeeld van het merk Gutermann
Om je stoffen mee aan elkaar te naaien. Koop om mee te beginnen neutrale kleuren, zoals wit en zwart. Dit zijn kleuren die je nog vaak zult gebruiken.
Voor je allereerste project ga je niet meer nodig hebben dan bovenstaande: een naaimachine, stof en een paar tools. Vanaf hier kun je langzamerhand gaan upgraden naar specifiekere gereedschappen, maar dit lijstje is een uitstekend beginpunt.
In deel II van deze blogserie voor het beginnen met naaien laat ik je kort zien hoe een naaimachine over het algemeen werkt. Daarna kunnen we aan de slag en gaan we samen je eerste steken zetten 😄
Mijn Beginnen met naaien blogserie
Deel I – Beginnen met naaien? – deze 8 tools heb je nodig
Deel II – Beginnen met naaien? – zó werken de knoppen op je naaimachine
Deel III – Beginnen met naaien? – dit kun je oefenen
Cheers,
