Zo kun je een rechte steek naaien op een naaimachine
Een normale, rechte steek naaien met de naaimachine: hoe doe je dat? Hoe ziet een rechte steek er eigenlijk uit en waar gebruik je hem voor? Ik laat het je zien! Zodra je deze skill onder de knie hebt, gaat er een wereld aan naaiprojecten voor je open. In mijn ervaring kun je er 90% van de naaiprojecten mee maken. Het is niet moeilijk! Wil jij leren hoe je een rechte steek naait op (zo goed als) iedere naaimachine? Lees dan gauw verder.


Inhoudsopgave
- Wat is een rechte steek en wanneer gebruik je deze?
- Voorbereiden voordat je begint met naaien
- Een rechte steek naaien: volg deze stappen
- Projecten om je rechte steek te oefenen

Wat is een rechte steek en wanneer gebruik je deze?
Een rechte steek is de meest basic, maar tegelijkertijd allround steek die je kunt naaien met een naaimachine. Over het algemeen wordt deze gebruikt om twee stukken stof aan elkaar vast te naaien. Hieronder zie je een rechte steek in rood naaigaren.
Kijk maar eens naar de kleding die je aan hebt. Vaak vind je hier ook één of meerdere rechte steken. Soms zichtbaar (op een achterzak bijvoorbeeld), soms onzichtbaar (om stofdelen aan elkaar te maken, hiervoor moet je het kledingstuk binnenstebuiten draaien. Goed zoeken).
→ Eigenschappen van een rechte steek
- Wordt gezien als niet-decoratief
- Deze steek is niet heel rekbaar en gebruik je dus het beste met stoffen zonder stretch
Voorbereiden voordat je begint met naaien
Voordat we onze rechte steek kunnen oefenen, moeten we controleren of onze naaimachine juist is ingesteld. Loop de volgende punten na.
→ De machine is op de juiste manier ingeregen met naaigaren, zowel het bovendraad als het onderdraad.
→ De draadspanning staat op de juiste instelling. Tip: zet de draadspanning om mee te beginnen op stand 5. Dit is de meest gemiddelde stand. Verder afstellen kan later nog.
→ De steeklengte staat op 4 millimeter. Zo krijg je mooie, grote en duidelijk zichtbare steken. Perfect voor deze oefening!
→ De steekselectie van je machine staat op de rechte steek-stand.
→ Er zit een machinenaald, passend bij de dikte van je stof, in je machine. Niet onbelangrijk 🙂
—
Grote tip: als je deze termen moeilijk vind, lees dan eerst even de handleiding van je naaimachine. Neem een momentje om te begrijpen wat er staat. Probeer deze stap niet over te slaan, want het kan je een hoop frustratie schelen. Heb je een oudere naaimachine? Door het typenummer van de machine in te typen op Google, kun je vaak de handleiding terugvinden.
Klaar? Dan vind je hieronder een stappenplan voor het naaien van een rechte steek.

Een rechte steek naaien: volg deze stappen
- Draai de naald met het grote handwiel op je naaimachine naar het hoogste punt. Draai hierbij altijd naar je toe, nooit van je af.
- Zet het voetje omhoog met het hiervoor bedoelde hendeltje op je machine. Deze zit vaak aan de achterkant.
- Leg je stof onder het voetje.
- Zet het voetje weer omlaag.
- Druk op het voetpedaal, maar let op: begin langzaam! Naai drie steken.
- Druk de knop voor achteruit naaien in en naai drie steken langzaam achteruit, over het stiksel van de vorige stap heen. (Dit doen we zodat je het stiksel niet makkelijk los kunt trekken. Dit doen we bij ieder stiksel die we naaien. Je noemt dit aanhechten.)
- Naai nu een rechte lijn vooruit. Een centimeter of 10.
- Bijna klaar! We gaan nu afhechten. Druk de knop voor achteruit naaien in en naai drie steken langzaam achteruit, over het stiksel van de vorige stap heen. Naai nu weer drie steken vooruit.
- Haal je voet van het voetpedaal.
- Je stiksel is klaar. Zet het naaivoetje omhoog. Je kunt nu de stof onder je naaimachine vandaan halen en het naaigaren doorknippen.
Knop voor achteruit naaien
De manier waarop je af- en aanhecht is bij veel machines anders. Mijn naaimachine uit de jaren ’70 heeft een grote metalen schuif die ik omlaag moet drukken. Modernere machines hebben hiervoor een wat subtieler knopje. Zoek in ieder geval naar een icoontje van een omgedraaide pijl.
Projecten om je rechte steek te oefenen
Zoek je leuke beginnersprojecten om je rechte steken te oefenen? Zoek niet verder! Ik heb drie super gave projecten op Etsy staan. Het zijn downloads die direct na aankoop in je inbox zitten. Heb je liever een envelop met patroonbladen waar je direct de schaar in kunt zetten zodra ze op de deurmat vallen? Die heb ik ook! Gemaakt voor beginners, met liefde door mij ontworpen 💛 Zie ik je op Etsy?
Dit kun jij maken met een rechte steek!

SCHRIJF JE IN VOOR MIJN NIEUWSBRIEF OVER DUURZAAM NAAIEN
En ontvang als bedankje deze patroonplanner als printable in je inbox.
Een andere steek die vaak gebruikt is bij het naaien is de zig-zag steek. Deze gebruik je onder andere voor het afwerken van stoffen en voor het aan elkaar naaien van stoffen met stretch. Ik zal hier binnenkort ook een blog over schrijven. Tot die tijd, check mijn blogpagina bomvol andere blogs over naaien.
Hopelijk helpt dit je vooruit! Lukt het niet? Laat het gerust weten in de reacties, of stuur me een mailtje. Dan probeer ik je zo goed als ik kan te helpen 🙂
Cheers,


Verder lezen…
Misschien vind je dit ook interessant
Een broek repareren met de hand: 3 manieren (beginner-friendly)
Een gat in een zoom, een vlek op je knie… Balen! Maar best vanzelfsprekend als je een spijkerbroek hebt die al lekker lang meegaat. Of wanneer je ze bij de kringloop koopt. Wat het verhaal van het kledingstuk ook is, het verdient liefde en aandacht. En hoewel het lekker makkelijk is om een spijkerbroek direct de prullenbak in te knikkeren bij een gaatje of scheurtje — er bestaat een legio aan manieren om je broek met de hand te repareren. Zo wordt fashion pas echt slow.
In deze tutorial laat ik je 3 manieren zien waarop je je broek met de hand kunt repareren. Met stap voor stap uitleg. Pak je naald en draad erbij en laten we een broek repareren!


Inhoudsopgave
- Tips om mee te beginnen
- Tip 1: Een kapotte naad repareren
- Tip 2: Zichtbaar repareren met een patch
- Tip 3: Zichtbaar repareren met borduurgaren
- Repareren met de naaimachine

Buy less, choose well, make it last.
Vivienne Westwood
Tips om mee te beginnen
→ Wees er vroeg bij
Spot je een slijtplek of een mini scheurtje in een spijkerbroek? Wacht dan niet te lang met repareren. Voordat je het weet zit er een jaap van hier tot ginder op je bil en tja… dan duurt het repareren ervan ook tien keer zo lang. Dus, doe de jij-in-de-toekomst een lol en leg het kledingstuk meteen apart. Ik heb daar zelf een mand voor in mijn kledingkast waar al die items liggen te wachten tot ik tijd voor ze heb. Wat een feest als ik ze dan, na reparatie, weer terug in de kast kan hangen!
→ Kijk naar het materiaal en de plek van de reparatie
Het is altijd goed om eerst te kijken naar het materiaal van de broek die je met de hand wilt repareren. Niet alle gaten en scheuren worden op dezelfde manier gerepareerd. Een naad op de achterkant van je spijkerbroek staat bijvoorbeeld vrijwel altijd op spanning (zitten-staan-zitten-staan). Het is wijs om daar een wat steviger garen voor te gebruiken. Een lossere jeans, zoals een mom-jeans, heeft dat probleem niet en laat zich iets makkelijker repareren. Gebruik voor een broek met veel stretch reparatiemateriaal dat ook rekbaar is, dan draagt de broek comfortabeler na de reparatie en hoef je een stuk minder vaak je naald en draad uit de opslag te halen.
Klaar voor? Laten we wat broeken repareren!
1. Een kapotte naad repareren
Bij wat oudere broeken kan het voorkomen dat het gebruikte garen op den duur dunner wordt en knapt. Dat kan overal gebeuren, maar vooral op plekken waar spanning staat, zoals de achternaad bij skinny jeans. Ga je een keer door je knieen en… ‘rrrrrt’. Wie kent het niet? 😂 Zolang de stof zelf verder intact is gebleven, is zo’n geknapt stukje garen makkelijk te repareren. Met de naaimachine, maar zeker ook met de hand.
Het onzichtbaar repareren van een gat in een zoom


Dit heb je nodig:
- Een naald
- Naaigaren van 30-40 centimeter in dezelfde kleur als je broek. Ik gebruik geel garen zodat je het goed kunt zien.
Zo repareer je een kapotte naad
- Stop het naaigaren door het oog van de naald en rijg hem tot aan het midden van het garen. Maak een knoopje in beide uiteinden van het garen. We hebben nu een dubbel garen. Zo wordt de reparatie extra sterk.
- Keer je broek binnenstebuiten en zoek het draadje dat geknapt is.
- Steek je naald omlaag in de stof en laat hem na een paar milimeter weer omhoog komen. Trek het garen bijna strak, maar niet helemaal, zodat je een lusje krijgt. Steek je naald door het lusje en trek het garen aan. Je hebt nu een knoopje gemaakt. Doe dit het liefst twee of drie keer op dezelfde plek.




Een knoopje maken
- Je garen zit vast aan de stof – het naaien kan beginnen! We gaan nu met de hand de stukjes stof aan elkaar naaien waar je draad geknapt is. Dat doen we met een simpele rechte steek. Steek je naald omlaag in de stof en laat hem na een paar milimeter weer omhoog komen. Een paar milimeter verder steek je je naald weer omlaag en laat je hem na een paar milimeter weer omhoog komen. Herhaal dit tot je de hele lengte van je geknapte draad overbrugd hebt.
- In principe zou dat genoeg moeten zijn om het gat te dichten. Voor extra stevigheid kun je hetzelfde nog een keer doen, maar dan in tegengestelde richting.


- Maak een knoopje (herhaal stap 3).
- Knip je draad af.
- Keer je broek weer binnenstebuiten en check of het gat in je zoom gefixt is. Gelukt? Dan ben je klaar!


2. Zichtbaar repareren met een patch
Een absolute klassieker en een vorm van reparatie die veel mensen nog van vroegah zullen herinneren: het opnaaien van een lapje stof of een ‘patch’. Slijtplekje of een vlek op je knie? Dan moet je deze methode hebben. En ja, dan kan met de naaimachine, maar je broek repareren kan op deze manier ook met de hand.
Je kleding repareren met een patch kan op een super smaakvolle manier:
Dit heb je nodig:
- Een naald
- Naaigaren van 30-40 centimeter in (ongeveer) dezelfde kleur als je patch
- Een vierkant of rechthoekig lapje stof die iets groter is dan het gat dat je wilt bedekken
Zo repareer je een broek met een patch
- Knip als eerst de hoeken van je patch schuin af.
- Strijk aan alle kanten van de patch 1 centimeter naar de verkeerde kant van de stof.
- Leg de patch over het gat dat je wilt bedekken. Speld hem vast.


- We gaan nu de boel aan elkaar naaien. Stop het draad door het oog van de naald en rijg hem tot aan het midden van het garen. Leg een knoop in het uiteinde van het garen. We hebben nu een dubbel garen. Zo wordt de reparatie extra sterk.
- Pak je reparatiewerk erbij. We gaan weer een knoopje maken. Laat je naald, vanaf de onderkant van de patch, omhoog komen op één van de strijklijnen. Steek je naald een paar milimeter verder omlaag, en laat hem daarna direct weer omhoog komen. Trek het garen bijna strak, maar niet helemaal, zodat je een lusje krijgt. Steek je naald door het lusje en trek het garen aan. Je hebt nu een knoopje gemaakt. Doe dit het liefst twee of drie keer op dezelfde plek.
- Je garen zit vast aan de stof – het naaien kan beginnen! Je gaat nu met de hand een laddersteek naaien. Klinkt moeilijk, is makkelijk. Daar gaan we. Ga eerst met je naald omlaag, direct naast de patch in de stof van je spijkerbroek, en laat hem een halve centimeter verder weer omhoog komen. Steek je naald nu in je patch en laat hem een halve centimeter verder weer omhoog komen. Deze stapjes blijf je herhalen. Je zult merken dat wanneer je je garen zachtjes strak trekt, de stoffen naar elkaar toe zullen bewegen.




- Ga helemaal rondom. Ben je klaar? Hecht dan af zoals je in stap 4 hebt geleerd. Knip je garen door en voila. Je patch zit erop.



3. Zichtbaar repareren met borduurgaren
Ik merk dat het zichtbaar repareren van kleding momenteel een gigantische opleving heeft. Het heet ‘visible mending’ en komt van het Japanse Sashiko: een reparatietechniek waarbij voornamelijk wordt geborduurd. Je ziet het tegenwoordig overal op Instagram en Pinterest (op mijn tijdlijn, tenminste). Geen wonder, want het wordt langzaam tot kunst verheven. Heel inspirerend vind ik dat. Moeilijk? Nah! Ik laat je zien hoe je jouw reparatie kunt dragen als een badge of honor.
Kleine kunstwerkjes op je kledingstukken


Dit heb je nodig:
- Een naald
- Borduurgaren (ik heb gekleurd maaswol gebruikt) van 30-40 centimeter
- Een nieuw stukje stof dat rondom 3 centimeter groter is dan het gat
Zo repareer je je broek met borduurgaren
- Gebruik een schaar om van het gat of de scheur in je broek een strakke vorm te maken, zoals een vierkant, rechthoek of cirkel.
- Stop het draad door het oog van de naald en rijg hem tot aan het midden van het garen. Leg een knoop in het uiteinde van het garen. We hebben nu een dubbel garen. Zo wordt de reparatie extra sterk.
- Onafgewerkte stukken stof kunnen op den duur enorm gaan rafelen, en dan ben je nog verder van huis. Ga daarom met een festonsteek* langs de rand van het nieuwe stukje stof. (Als je een naaimachine hebt, kun je dit ook met een zig-zagsteek doen)




- Nice! Je bent al een heel eind. Plaats nu het nieuwe stukje stof achter het gat in je kledingstuk en zet hem vast met een paar spelden. We willen dat hij goed op z’n plek blijft zitten.
- We gaan opnieuw met de hand een festonsteek* naaien, maar deze keer gaan we door alle lagen stof. We doen dit langs de rand van het gat in je spijkerbroek. Op die manier maken we het nieuwe stukje stof aan je spijkerbroek vast.


- Ben je klaar? Steek je naald omlaag in de stof en laat hem na een paar milimeter weer omhoog komen. Trek het garen bijna strak, maar niet helemaal, zodat je een lusje krijgt. Steek je naald door het lusje en trek het garen aan. Je hebt nu een knoopje gemaakt. Doe dit het liefst twee of drie keer op dezelfde plek. Dit noem je afhechten. Knip je garen door en voila. Klaarrr.
Als je je extra creatief voelt, kun je er ook nog eens een klein kunstwerkje van maken met borduurgaren, zoals de voorbeelden hierboven.
(*Ik kan me voorstellen dat je je afvraagt wat een festonsteek is. Ooit zal ik daar een tutorial voor schrijven. Voor nu kun je hier verder lezen.)
Repareren met de naaimachine
De methoden die ik hierboven beschreven heb, kun je ook met de naaimachine doen. Natuurlijk is die vorm van repareren sneller, maar ook wat meer rigide. Veel flexibiliteit heb je niet, omdat je veelal rechte lijnen naait. Handwerk heeft wat meer charme. Als je juist op zoek bent naar een strakke reparatie, kun je het werken met de naaimachine juist in je voordeel laten werken.

Ik hoop dat je zo een heleboel methoden geleerd heb om je broek met de hand te repareren. Je kunt het op enorm veel manieren doen. Gebruik ook eens gekleurde stukken stof of een contrasterend garen. Maak er wat moois van. En deel graag een foto met me als je klaar bent!
Kijk gerust eens tussen mijn andere blogs over duurzaam naaien. Heb je nog een tip gemist, of vraagt jouw kledingstuk om een hele specifieke reparatie? Laat het hieronder weten of stuur me dan graag een mailtje. Wie weet schrijf ik er dan een blog over in de toekomst 🙂
Cheers,

