6 tips om duurzaam te naaien met een klein budget
Stoffen met meerdere keurmerken… Naaigaren van ecologisch katoen… Duurzaam naaien kan best duur uitpakken, maar het kan ook met een klein budget! Ik naai op het moment van schrijven als bijna 5 jaar uitsluitend duurzaam en ik kan je met zekerheid vertellen: goedkope, duurzame stoffen en fournituren bevinden zich overal om ons heen. Je moet gewoon goed weten waar je zoeken moet.


Inhoudsopgave
- Get thrifty
- Schreeuw het van de daken
- Word een verzamelaar
- Denk zorgvuldig na over hoe je je stof knipt
- Scheid je stofresten en gebruik ze opnieuw
- Investeer in goed materiaal

Naaien is, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, niet per definitie goedkoop. Maak je een lijstje van alle materialen die je nodig hebt voor het maken van bijvoorbeeld een kledingstuk, dan zul je waarschijnlijk uitkomen op een prijs die hoger is dan vergelijkbaar kledingstuk uit de winkel kost. Zo maakte ik laatst een jurk van duurzame materialen en kwam onder de streep uit op een bedrag van €94.34. Dat is veel, maar voor mij persoonlijk was het iedere euro helemaal waard: ik heb mijn droomjurk gemaakt die perfect aansluit op mijn lijf. Ik kan ‘m nog jaren dragen en hij is duurzaam gemaakt en van goede kwaliteit. Dat weet ik omdat ik hem zelf heb gemaakt. Voor een jurk uit een winkel die ieder seizoen wisselt van aanbod (fast fashion), had ik deze prijs waarschijnlijk niet betaald.
Oké, duurzaam naaien kan dus duur zijn. Maar er zijn manieren om duurzaam te naaien met een klein budget. In deze blog geef ik je 6 tips. Zie het als een groot, rood kruis op een kaart: het zoekwerk moet je zelf doen, maar ik hoop je wel in de goede richting te wijzen. Here we go!
Get thrifty
Misschien een inkoppertje, maar wel een tip waar ik meteen mee wil aftrappen. Tweedehands spullen gebruiken is de allerbeste manier van duurzaam naaien. Je maakt gebruik van spullen die al bestaan. Daardoor hoeven er geen nieuwe grondstoffen uitgeput te worden én worden er geen bestaande grondstoffen verspild. Probeer een soort thrift-mindset te krijgen (pas nieuw kopen als allerlaatste optie, in plaats van het eerste) dan ga je gegarandeerd minder euro’s uitgeven aan je naaiprojecten. Hoe doe je dat? Zo bijvoorbeeld:
→ Kijk bij de kringloopwinkel
Tweedehands stoffen liggen voor het oprapen in de gemiddelde kringloopwinkel. In mijn ervaring betaal je niet meer dan een tientje voor een oud gordijn. Daar zitten al meerdere meters stof in verwerkt. Goedkoper wordt het haast niet. Hoe vind je nou die perfecte stof? In deze blog geef ik tips over het vinden van de mooiste stoffen bij de kringloopwinkel.
Als je er toch bent, check dan ook altijd even de hobbyafdeling. Vaak vind je daar stapels ritsen, knopen, garen, etc. voor een fractie van de nieuwprijs.
→ Haal oude kleren uit elkaar
We hebben allemaal wel een stapel kleren in de kledingkast die we diep van binnen niet meer willen dragen. Ze zijn onherstelbaar beschadigd of passen eigenlijk niet meer zo lekker. Ga er eens goed doorheen en zet de schaar erin: wie weet vind je een schat aan stoffen, ritsen en knopen. Zo kun je met een klein budget toch nog duurzaam naaien. Die spullen heb je immers al in huis!
→ Kijk op Marktplaats
Veel mensen zetten hun oude fournituren op Marktplaats. Zo heb ik eens een gave deal gescoord: een schoenendoos vol met klosjes en een schoenendoos vol met maaswol in allerlei kleuren voor maar €15. Dat hoef ik de komende jaren niet meer zelf te kopen 🙂
De ultieme marktplaats find:


Omdenken
Je vind er niet alleen kant-en-klare fournituren, maar ook minder gebruikelijke naaispullen die je kunt gebruiken. Zo staat er bij mij nog een maatwerk tuinkussenset gemaakt van oude tuinkussens op de planning. Ik wil hiervoor de oude, vaak lelijke, tuinkussens uit elkaar halen en de vulling opnieuw gebruiken. Zo bespaar ik bakken met geld: tuinkussenvulling is namelijk écht niet goedkoop.
Schreeuw het van de daken
Nog een game-changer als je het mij vraagt: laat de mensen in je omgeving weten dat je openstaat voor het aannemen van preloved naaispullen. Sinds ik actief op mijn Instagram deel dat ik fanatiek naai, krijg ik vrij regelmatig DM’s met de vraag of ik iets heb aan oude (naai)spullen. Die zijn dan over, of liggen ergens op een plank te verstoffen. En dan bedoel ik niet alleen textiel, maar ook weleens naaimachine’s of goedgevulde naaikistjes. Niet altijd zit er wat tussen waar ik wat aan heb hoor, maar soms ook wel. Dat zijn dan weer euromunten die ik lekker in mijn portomonnee kan laten zitten.
Schrijf dus eens een Facebook- of Instagrampost. App je vrienden. Vertel het aan je ouders (die praten waarschijnlijk heel graag over jou). Schreeuw het van de daken! Dat brengt me dan weer op het volgende punt:

Word een verzamelaar
Inmiddels heb ik er een sport van gemaakt om mooie (tweedehands) stoffen en fournituren te verzamelen. Zoals ik hiervoor al zei: ik neem graag preloved naaispullen aan van mensen uit mijn omgeving. Maar daarnaast staat mijn brein non-stop op de speurstand. Ga ik naar een antiekmarkt op zoek naar mooie meubels, dan scan ik met één oog de kramen naar bijzondere naaispulletjes. Heb ik een kledingstuk dat toch écht aan de textielbak moet geloven, dan torn ik altijd eerst de herbruikbare delen eraf. Op die manier kun je gratis of voor weinig geld aan hele mooie fournituren komen.
Ik verzamel deze spulletjes met plezier en met liefde voor later. Wanneer ik dan op zoek ben naar die ene perfecte rits of knoop, dan hoef ik alleen maar een la open te trekken. (En naast dat dat praktisch is, word ik er ook gewoon zielsgelukkig van.)
Ik ben echt geen hoarder!


Denk zorgvuldig na over hoe je je stof knipt
Als je dan eindelijk een duurzame budgetstof hebt gevonden, dan kun je geld besparen met het juist knippen van de stof. Dit is nog een manier om duurzaam te naaien met een klein budget: leg je patroondelen altijd zo dicht mogelijk naast elkaar (zonder natuurlijk de naadtoeslag te vergeten) en zo ver mogelijk naar de randen van de stof. Op die manier houd je mooie grote stukken stof over.
Zo knip je het best de patroondelen voor een vlaggenlijn

Van de knipresten (lichtgroen) hou je dan een mooi vierkant stuk over die je makkelijk voor een ander project kunt gebruiken. Zo kun je het kopen van een nieuwe stof zo lang mogelijk uitstellen. Ka-ching.
Veel naaipatronen houden hier trouwens al rekening mee. Je vind een ‘stofplan’ of ‘knipplan’ (‘cutting plan’ in het Engels) bij de instructies. Dit is een illustratie die aangeeft hoe je op de meest economische manier je patroondelen op de stof legt.
Scheid je stofresten en gebruik ze opnieuw
Voordat je je knipresten bij het grofvuil gooit: think again! Kleine stukjes stof kun je prima opnieuw gebruiken. Ja, ook de draadjes en de wolkjes stof die achterblijven na een naaiproject. Zelf heb ik in mijn naaistudio twee dozen staan waarin ik deze restjes scheid. Een voor wat grotere lapjes en een voor de echt kleine stukjes en de draden. Dat ziet er zo uit:
De dozen met knipresten onder mijn bureau


Met deze restjes kun je, in plaats van ze weggooien, nog een heleboel doen:
→ Patchwork
Een patchwork maak je door meerdere stukjes stof aan elkaar te naaien om een nieuw, groter, stuk stof te creëren. Patchwork (ook wel ‘piecing’ in het Engels) wordt al eeuwen gebruikt door naai(st)ers om stukken stof, en daarmee geld, te besparen. Je kunt stukken van dezelfde stof aan elkaar naaien, maar je kunt ook je creativiteit de vrije loop laten. Je krijgt er dan de meest bijzondere resultaten van. Ik maakte laatst bijvoorbeeld dit speldenkussen hieronder van stoffen uit mijn lappenmand, als upgrade voor het plastic doosje waar ze in zaten. Patchworking is zo leuk!


→ Vulmateriaal
Vulmateriaal voor kussens en/of knuffels hoef je echt niet nieuw te kopen. Duik gewoon eens in die doos met knipresten. Werkt even goed. Bovendien is vulmateriaal uit de hobbywinkel bijna altijd synthetisch. Al die minuscule stukjes microplastic… waarom zou je die je naaikamer in halen als je daar een mooi alternatief voor kunt bedenken.
→ Labels
Labeltjes aan je naaiproject zijn toch de kers op de taart? Vind ik ook! Ik heb een blog geschreven over hoe je die zelf kunt maken van je knipresten.
Investeer in goed materiaal
Als allerlaatste tip wil ik je meegeven om niet bang te zijn om te investeren in goed materiaal. Zeker als je al wat langer naait en zeker weet dat je deze materialen ook zult gebruiken. Heel veel fournituren kun je tweedehands vinden, maar het aanschaffen van een écht goede stofschaar is nooit weg, om maar iets te noemen. Bedenk je dat het kopen van kwalitatief hoogstaande spullen op den duur goedkoper en duurzamer is, dan het constant aanschaffen van cheap flutmateriaal uit China. Eén keer kopen en een levenlang gebruiken, dus.
Natuurlijk kun je wanneer je nieuw koopt, daarin ook duurzame keuzes maken. Koop bijvoorbeeld via een kleinbedrijf dat duurzaamheid belangrijk vindt (www.schonestoffen.nl). Of koop niet van een weder-, weder-, wederverkoper, maar eerder direct van de bron (zoals van deze geweldige ambachtelijke scharenfabricant, als we het toch over stofscharen hebben: Ernest Wright).

Dat was ‘m! Op deze website hoop ik zoveel mogelijk tips te delen met iedereen die meer wil weten over duurzaam naaien. Ik heb het gevoel dat die informatie ergens samengebracht en gedeeld moet worden. Zo kunnen we als duurzame naai(st)ers samen een zo groot mogelijk verschil maken 🌱
Weet jij nog manieren om met een klein budget duurzaam te naaien? Laten we dan verder kletsen in de reacties hieronder!
Cheers,


Verder lezen…
Misschien vind je dit ook interessant
Kringloopwinkelen: zo vind je de mooiste tweedehands stoffen
Als je duurzaam naait, maak je door minder weg te gooien en meer te recyclen de grootste impact. Door stoffen te gebruiken die al bestaan, zorg je ervoor dat er geen nieuwe grondstoffen aangeraakt hoeven te worden voor een nieuwe jurk, tas of t-shirt. Het kopen van tweedehands stoffen bij de kringloopwinkel is dus een hele grote stap in de goede, groene richting.
De kringloopwinkel is dé plek waar je tweedehands stoffen als hobbynaai(st)er kunt vinden. Toegegeven: in mijn ervaring is 90% van de stoffen in kringloopwinkels niet heel geschikt voor een naaiproject. Maar die gouden overige 10%… die zijn het schatzoeken helemaal waard!
In deze blog deel ik een paar tips om de mooiste stoffen bij de kringloop te vinden, zodat jij straks met een tas vol bijzonders weer naar buiten loopt.


Inhoudsopgave
- Tip 1: vind de textielafdeling
De oude gordijnen
De tafelkleden en tafellopers
Bedtextiel
XXL-kleding, vooral de kapotte en bevlekte
Overige lappen - Er is genoeg voor iedereen
- Tip 2: lees het label
- Tip 3: vaak, heel vaak een kijkje nemen
- Tip 4: dubbelcheck op vlekken
- En dan alleen nog even wassen
- Ter conclusie

Met tweedehands stoffen van de kringloopwinkel kun je van alles maken. Scrunchies bijvoorbeeld. Of vlaggenlijnen. En het leuke is: kringloopwinkels zitten overal! Grote, kleine. Rommelige en mega goed georganiseerde. Zoek je er een bij jou in de buurt? Kijk dan eens op allekringloopwinkels.nl. Daar vind je een overzicht van meer dan 2000 kringloopwinkels in Nederland.
Tip 1: vind de textielafdeling
Bijna altijd hebben kringloopwinkels een textielafdeling waar je tussen de tweedehands stoffen kunt neuzen. Kijk hier eens tussen:
→ De oude gordijnen
Geplooide gordijnen bevatten verrassend veel vierkante meters stof! En de stof is lekker stevig. Perfect voor een tas. Zo maakte ik er een paar tote-bags van voor mijn Etsy-shop.
→ De tafelkleden en tafellopers
Vaak zijn alleen de randen afgewerkt met een rolzoom, maar verder zijn dit vaak hele mooie, rechthoekige stukken stof.
→ Bedtextiel
Bedtextiel is vaak gemaakt van 100% katoen omdat dat een goed ademende stof is. Dat is een hele fijne stof om mee te naaien. Plus, bedtextiel heeft vaak ontzettend leuke patroontjes.
→ XXL-kleding, vooral de kapotte en bevlekte
Ooit vond ik een grote kimono gemaakt van fijn, wit katoen. Op meerdere plekken zelfs dubbellaags. Er zaten op sommige plekken donkerbruine spetters op. Ik besefte me dat, ook al als iemand een tweedehands witte kimono zou willen kopen, die vlekken een grote afknapper zouden kunnen zijn. Er was geen manier om, daar in die winkel, zeker te weten of die vlekken er nog uit zouden gaan. Maar ik, als hobbynaaister, kon daar met mijn stofschaar makkelijk omheen knippen en de stof alsnog tot zijn volle potentie benutten.
Kapotte en bevlekte oversized kleding zijn dus een perfecte duurzame keuze om te gebruiken voor je naaiproject, omdat die bijna zeker ergens op een afvalberg belanden.
→ Overige lappen
Soms vind ik ‘onaangeraakte’ lappen stof of knipresten, waarvan het lijkt alsof die recht van de stoffenmarkt komen. Misschien dat een mede-naai(st)er een miskoop heeft gedaan. Of dat ze de naaikamer eens goed hebben uitgeruimd. Goed zoeken, ze zitten er echt bij!
SCHRIJF JE IN VOOR MIJN NIEUWSBRIEF OVER DUURZAAM NAAIEN
En ontvang als bedankje deze patroonplanner gratis als printable in je inbox.
Er is genoeg voor iedereen
Misschien een klein zijspoortje, maar toch eentje die ik belangrijk vind om te benoemen. Ik kom wel eens felle argumenten tegen van mensen die vinden dat we de tweedehands stoffen in de kringloopwinkel moeten laten hangen voor mensen met wat minder geld. Omdat het vinden van mooie spullen voor hun al moeilijk genoeg is. En dat het zonde is om een schaar te zetten in spullen die nog prima bruikbaar zijn.Ik snap volledig waar dat argument vandaan komt. Maar het is belangrijk te beseffen dat we een wereldwijd textielafvalprobleem hebben. Wereldwijd produceren we meer textiel dan we ooit kunnen opbruiken. Soms wordt weggegooide kledij uitgevoerd naar landen buiten de EU (wat al een probleem an sich is), maar de overgrote meerderheid (87%) komt in de verbrandingsoven of op stortplaatsen terecht. Dat is pas zonde, toch? Geloof me als ik zeg: er is genoeg afgedankt textiel voor iedereen. De kringloopwinkels zullen voorlopig nog niet leegraken.
Enfin, misschien schrijf ik daar later nog een ander stukje over 😉 Laat het me weten als je dat interessant vind!
Tip 2: lees het label
Tenzij je een expert bent, is het heel moeilijk in te schatten waar een stof van gemaakt is. Maar dat is wel belangrijk om een inschatting te kunnen maken of de stof geschikt is voor het project dat je in je hoofd hebt.
Voorbeeldje: je kijkt bij de kledingafdeling tussen de sjaals. Die zijn veelal gemaakt van polyester (=plastic), maar soms ook van zijde of kasjmier. Bingo! Dan is deze stof opeens zeer geschikt om te verwerken tot kleding. Een topje bijvoorbeeld. Of nachtkleding. Check dus het label, als die er nog aan zit.

Tip 3: vaak, heel vaak een kijkje nemen
Niet altijd hangt er wat bij. Soms beperkt het aanbod zich tot het muffe en ouwbollige. Soms past het soort stof gewoon niet bij wat je in je hoofd hebt. De sleutel: vaak terugkomen. Ik heb er inmiddels mijn hobby van gemaakt om kringloopwinkels te bekijken. Er ligt telkens wat anders. Misschien is het zelfs wel goed om je verwachtingen aan te passen en er vanuit te gaan dat je juist niks zult vinden. Die 10% van de keren dat je dan wél iets meeneemt zijn dan extra euforisch!
Daarnaast: hoe vaker je komt, hoe sneller je zult opmerken wanneer de dagen zijn dat er nieuwe items in de winkel komen te hangen. Dan wordt je dus een expert. Oké… en ben je ook wel een beetje geobsedeerd 🥲
Een paar dingen die ik met 100% tweedehands stoffen en materialen heb gemaakt…
Tip 4: dubbelcheck op vlekken
Ik benoemde het net al even: stoffen met vlekken zijn eigenlijk de perfecte duurzame keuze, omdat die bijna zeker ergens op een afvalberg belanden. Je kunt eromheen knippen.
Zorg er wel voor dat je de stof in de winkel actief checkt op vlekken, zodat dat ook echt een keuze is. Ik heb wel eens opgevouwen gordijnen zo, hup, in mijn winkelmand gedaan. Daarna kwam ik er thuis achter dat 50% niet bruikbaar was door wat grote bruine cirkels die erop zaten. Dan kom je wel van de koude kermis thuis. Ik dus balen.
Vouw alle stoffen even open in de winkel, zodat je weet waar je aan begint.
Was je tweedehands stoffen uit de kringloopwinkel
Het spreekt voor zich dat je bij thuiskomst de stoffen even lekker moet wassen. Ik doe er vaak nog een paar druppels etherische olie bij, zodat ze ook nog eens lekker fris ruiken. Wanneer ik ze daarna in de kast leg, zou niemand nog kunnen zeggen dat ik de stof niet ‘gewoon’ bij de plaatselijke stoffenwinkel heb gekocht. Het grote plannen voor een duurzaam naaiproject kan dan beginnen!

Ter conclusie
Zelf je kleding naaien is per definitie een gigantisch traag proces, waarom zouden we dan niet nog net een klein beetje meer moeite stoppen in het duurzaam sourcen van de stoffen waarmee we ze maken? Ik voel me zelf altijd nog trotser op het eindresultaat als ik weet dat het met een zo klein mogelijke voetafdruk is gemaakt. Dan wordt het kledingstuk nog specialer.
Hoe doe jij het? Heb jij nog meer tips om mooie tweedehands stoffen te vinden in de kringloopwinkel? Of weet jij nog manieren om toegang te krijgen tot al die metrages mooie, afgedankte stoffen? Of heb je er andere gedachten over? Laat het hieronder weten in de reacties! Lijkt me gezellig en dan kunnen we mooi wat van elkaar leren 🙂
Veel naaiplezier 😄
Cheers,

